به ندى بيشينان

قه‌ل به‌ قه‌لی وت ڕووت ڕه‌ش بێت

2- چه‌م بێ چه‌قه‌ڵ نابێت

3- له‌ هه‌موو هه‌ورێک باران نابارێت

4- ئه‌وه‌ی سمێڵی سوور بێت هه‌مزاغا نیه

5- نان ئه‌و نانه‌یه‌ ئه‌مڕۆ له‌خوانه

6- ده‌ستی ماندوو له‌سه‌ر سکی تێره

7- گۆشتی لاڕانی خۆت بخۆ مننه‌تی قه‌ساب هه‌ڵمه‌گره

8- تا خاوه‌ن ماڵ دزی گرت،دز خاوه‌ن ماڵی گرت

9- که‌ زۆر هات قه‌واره‌ به‌تاڵه

10- ماڵ له‌ خۆی نه‌بوو میوانیش ڕووی تێکرد

11- سه‌ری نایه‌شێت په‌ڕۆی لێ به‌ستووه

12- که‌ڵه‌شێریش نه‌بێت ڕۆژ ئه‌بێته‌وه

13- سه‌فه‌رو مه‌عامه‌له‌ سه‌نگی مه‌حه‌که

14- کاری ئه‌مڕۆ مه‌خه‌ره‌ سبه‌ی

15- گیا له‌سه‌ر بنجی خۆی ئه‌ڕوێته‌وه

16- به‌رد له‌ جێ ی خۆی سه‌نگینه

17- دۆم بێت و کڵاش بۆ خۆی دروست کات

18- مار ڕقی له‌ سیره‌، سیریش له‌ به‌رده‌م کونی مار ئه‌ڕوێت

19- سه‌لکی سیری یان قنچکی پیازی

20-هه‌موو شتێک به‌ خوێ، خوێش به‌ مانا

21- ماڵی قه‌ڵب سه‌ر با خاوه‌نێتی

22- ماست نیه‌ به‌ ده‌مته‌وه‌ دیار بێت

23-چی بچێنیت ئه‌وه‌ ئه‌دووریته‌وه

24- پاره‌ بده‌و مه‌لا له‌ مزگه‌وت ده‌رکه

25- سه‌یری دایک بکه‌و ، دوێته‌ بخوازه(داڵک بدوێنه‌و دوێته‌ بخوازه‌‌)

26- ماسی له‌ به‌حرا سه‌ودا ناکرێت

27- شه‌ل نی یه‌ پێ ی شکاوه

28- قه‌دری زێڕ لا ی زه‌ڕه‌نگه‌ره

29- ئاش له‌ خه‌یاڵێک ، ئاشه‌وان له‌ خه‌یاڵێک

30- به‌ به‌ردێک دوو چۆله‌که‌ی کوشت
ئاو كه تينويتي ئينسان ئه شكيني
زؤر جاريش ئه بي بياو ئه خنكيني

ئاكر كه جيشتت بؤ ئه كوليني
خؤت نه باريزي ده ستت ئه سووتيني

خاك خوارده مه ني بي ده كه يه ني
به سه ر تا رووخا ملت ئه شكيني

ئه وه ي ئازاري نه بي ئؤف ناكا
ئه وه يش بيزار بي له هيج خؤف ناكا

خوا كه كيان و نان ئه دا به م خه لكه
هينده مان ئه وي هه تا به كه لكه

كه حالمان هاته سه ر كه م و كوري
ئه كه وينه سه ر كوفر و ناشوكري

كه قينت هه ستا و ده ستيكت وه شاند
شوشه ي ئارام و خؤشي خؤت شكاند

كه خوا بيه وي يه كي بكا به بياو
ريكه وتي ئه و تؤي بؤ ئه خاته ناو

زؤر به ئاساني بيي سه ر ده كه وي
به ختي دوزمني له راست ئه خه وي

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت ماڵێک بکریت نه‌ک نیشتیمان

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت سه‌عاتێک بکری نه‌ک کات

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت جێگای نووستن بکره‌ت نه‌ک نووستن

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت کتێبێک بکریت نه‌ک زانیاریی

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت بچیت بۆ لای دکتۆر نه‌ک ته‌ندروستی باش

به‌ پاره‌ ئه‌توانیت خوێن بکریت نه‌ک ژیان

هه‌رکه‌سێک زۆر قسه‌بکات زۆر هه‌ڵه‌ ده‌کات
هه‌رکه‌سێک زۆر هه‌ڵه‌بکات زۆر بێ ئاگا ده‌بێت
هه‌رکه‌سێک زۆر بێ ئاگابێت دڵی ده‌مرێت
هه‌رکه‌سێکیش دڵی بمرێت بۆ ناو دوه‌زه‌خ ده‌روات

وتراوه‌ له‌لایه‌ن : ئیمامی عه‌لی ره‌زای خوای لێبێ
هه‌موو که‌سێک له‌دنیادا یه‌ک که‌سی بۆ ده‌مێنێته‌وه‌ ئه‌ویش خۆیه‌تی


په‌ندی چینی

* ئافره‌ت دوو جار خۆشه‌ویسته‌ له‌ لای مێرد ی، رۆژی ماره‌کردنی و رۆژی مردنی

په‌ندی رووسی

* کارکردن قه‌رزی ژیانه‌ ، بێ ئیشی دزی کۆمه‌له‌که‌یه‌تی.

ڤۆلتێر

- خوێندنه‌وه‌ی خۆت، له خوێندنه‌وه‌ی سه‌دان كتێب گرنگتره

- خوێندنه‌وه‌ی خۆت، كۆدی تێگه‌یشتنه‌كانه

- هه‌تا ڕێژه‌ی خۆپه‌رستیت زۆربێت، كه‌م له خۆت ده‌گه‌یت

- گرنگ نییه دره‌نگ تێبگه‌یت، گرنگ ئه‌وه‌یه گه‌وجانه ژیان نه‌به‌یته‌ سه‌ر

- كه‌ی خۆتت ناسی، ئه‌و كاته بێخوتێهه‌ڵقورتاندن له كاروباری خه‌ڵكی ده‌توانیت زۆر له نهێنیه‌كانی مرۆڤ بزانیت

- كارێك به‌نهێنی ده‌كه‌م، كه ئاشكربوو بتوانم به‌رگری له خۆم بكه‌م

- به‌های سه‌ربه‌خۆی مرۆڤ له مێشكی سه‌ربه‌خۆدایه

- باوه‌ڕبه‌خۆنه‌‌بوون، له خۆڕوانینه به چاوی سووك

- مرۆڤی گچكه ناتوانێت گه‌وره بیربكاته‌وه

- هه‌تا نه‌زانیت چی سوكایه‌تییه، ناتوانیت له ده‌سه‌ڵات تێبگه‌یت

- له ده‌سه‌ڵات تێنه‌گه‌یت و بمریت وه‌كو ئه‌وه ‌وایه نه‌هاتبیته ژیانه‌وه

- له نه‌زانییه‌وه دڵكراوه به سیمبوڵی خۆشه‌ویستی

- هه‌رچی سوێندی بۆ خواردی جێگای متمانه نییه

- هه‌تا قۆناغه‌كانی ترس نه‌به‌زێنیت، ناتوانیت مرۆڤێكی ئازابیت

- هه‌رچی ویستی لێی بترسی، پێویستی به ڕێزلێگرتن نییه

- نه له ترسدا ڕێز هه‌یه، نه له ڕێزدا ترس

- مرۆڤی تووڕه له ئه‌ركی ناحه‌زه‌كانی كه‌مده‌كاته‌وه

- مرۆڤی نائاسایی تووڕه ده‌بێت، فڕیوده‌رانه په‌روه‌رده‌كراو ده‌پاڕێته‌وه

- هه‌رچی لێی بترسی لێی تێناگه‌یت

- له تووڕه‌بووندا نه‌جوان ده‌كرێت، نه‌جوان ده‌گوترێت

- ناشرینترین دیمه‌نی مرۆڤ، ساته‌كانی تووڕه‌بوونیه‌تی

- یه‌ك چركه تووڕه‌بوون، گه‌وره‌ترین ده‌ستكه‌وتت له ده‌ست ده‌دات

- مرۆڤ چه‌ند پێویستی به ئۆكسجینه، هێنده‌ش پێویستی به ڕێزلێگرتنه

- ناتوانیت ڕێز له هه‌موو كه‌س بگریت، به‌ڵام ده‌توانیت ڕقت له كه‌س نه‌بێت

- مرۆڤی به‌سۆز له خشته‌بردنی ئاسانه

- هه‌ر ڕێكه‌وتنێك له‌سه‌ر بنه‌مای سۆز بنیادبنرێت، هه‌ڵده‌وه‌شێته‌وه

- مرۆڤی بچووك ئامانجه‌كانی هێنده‌ی خۆیه‌تی

- ڕۆڵه سه‌ره‌كییه‌كانی شانۆی ژیان گه‌وج ده‌یبینێت

- گه‌وجێك به‌سه‌ بۆ شێواندنی ئاسایشی وڵاتێك

- ئه‌ركه‌كانی گوێ ته‌نها ڕاگرتنی چاوێلكه‌ و هه‌ڵواسینی گواره نییه

- ئه‌وه‌نده هه‌وڵی پێنه‌كردنی هه‌ڵه‌كانت ده‌ده‌یت، جوانتروایه دانی پێدابنێت

- ئاماده‌یه هه‌موو ته‌مه‌نی (باج)ی نه‌زانین بدات، به‌ڵام به سووكایه‌تی ده‌زانێت بڵێ نازانم

- درۆیه‌ك نییه، بتوانێت له بازگه‌ی مه‌عریفه‌ی قوتاربێت

- لای گێل، زانا تێكچووه

- هه‌تا له نیشتیمانه‌كه‌ت دووركه‌ویته‌وه، ئه‌ركه‌كانت سه‌ختر ده‌بن

- مرۆڤێكی خۆئازادنه‌كردو، گرێ كوێره‌ی داهێنا

بوون پرسیاری دروستكرد، پرسیار ئازادی ده‌دۆزێته‌وه، هه‌وڵدان به‌ده‌ستی ده‌هێنێت، كۆڵنه‌دان ده‌یپارێزێت

- یاسا وه‌ك په‌ڕه‌شوت وایه، كونی تێبوو كاری پێناكرێت

- ئه‌وه‌ی بتوانێت دوو ناكۆك پێكبهێنێت، كه‌ی بیه‌وێت، ده‌توانێت تێكیان بداته‌وه

- لاواز به‌رامبه‌ر بوون، تۆڵه‌‌ی شتێكت لێده‌كاته‌وه، كه تۆ لێی به‌رپرس نیت

- وه‌ڵامی هه‌موو پرسیاره‌كان لای وشه‌كانه

- هه‌موو شه‌ڕێك سینه‌مای بێ بلیته

- به‌رده‌وام به هه‌ر كه‌سێك سه‌رسام بێت، وه‌ك ئه‌وه وایه، خۆت سه‌رت نه‌بێت

له‌لایه‌ن زاناکانه‌وه‌حةسانةوةى باش ، لة خؤراكى باش باشتره "فيكتؤر بؤشه"١

عاقل ئةوةى كة دةيزانيت نايليت ، بةلام ئةوةى كة دةيليت دةيزانيت "ئةرستؤ"

ده توانى تاوانه كانى سةردةمى لاوى لة روخسارى بيريدا ببينى "ئةفريقى"

هةولبدةن لة يةك كاتدا تةنها بير له يةك شت بكةنةوة "باكرن"
ترئ لة دارى باش و كج لة دايكى باش هةلبزيرة "سينى"

خةندة دوزمن دةكاتة دؤست "جؤرج نيكؤلا "

ناخؤشترين رؤز ئةو رؤزةية كة خةندةى تيدانية " عربى"

خةندةكان كؤرت ترين مةوداى نيوان دوو كةسة "فيكتؤر هؤكؤ

هةميشة هةناسةى قوول هةلكيشة "ئانتؤنى رابينز "

كةمتر سةردانى هاوريكانت بكة تا هاورييةتى نيوانتان بة هيز تربيت "حديث الشريف "

هةزار دؤست ، قةت كارى دوزمنيك ئةنجام نادةن "بوزر جمهر "

_لة هيدى رؤيشتن مةترسة لة وةستان بترسة " سينى "

_يةكةمجار تاريخى ولاتةكةى خؤت بزانة ، دواتر تاريخى ئةوانى ديكة بخوينةرةوة "فرانتس فانؤن"

_بؤ ئةوةى گةورة بيت سةرةتا بجوكبة "ئةفلاتؤن"

_ئةگةر واز لة گرفتةكان بهينيت قةت ريگةجارةيان بؤ نادؤزيتةوه "شكسبير

ووته‌ی ناودارانله‌ کۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نیدا ئه‌خلاق ده‌ریایه‌ و یاساش که‌شتیه‌ . (ئێرڵ وارن)

* له‌دنیای ئاژه‌ڵاندا شه‌یتان له‌ شێوه‌ی مرۆڤدایه‌ . (جۆن ئادامس)

*مه‌رجی یه‌که‌می نه‌ته‌وه‌ ئه‌وه‌یه‌ مێژووه‌که‌ی هه‌ڵه‌بێ . (ئێرنست رینان)

* من هه‌گیز ئاماده‌ نیم له‌ پێناوی بیروباوه‌ڕه‌کانمدا بمرم ، چونکه‌ له‌وانه‌یه‌ هه‌ڵه‌ بن.(ڕۆبرت ستیڤنسن)

* گفتوگۆ ئاڵوگۆڕکردنی زانیاریه‌ ، چه‌له‌حانێش گۆڕینه‌وه‌ی که‌رێتی .(فرانک سیناترا)

* ئه‌گه‌ر له‌خۆم زیاتر که‌س قسه‌بکا موناقه‌شه‌که‌ تامی تێدا نامێنێ. (جه‌یمس ویستله‌ر)

* ئومێد یه‌عنی ئینکاریکردن له‌ واقع . (دیڤ وه‌یز)

* عه‌داله‌ت ئه‌و شه‌مه‌نده‌فه‌ره‌یه‌ که‌ هه‌رگیز پێی ناگه‌ین . (یه‌ڤگینی یه‌ڤگتیشینکۆ)

* عه‌قڵ هه‌مان هێزی ده‌ستی هه‌یه‌ . نه‌ک هه‌ر ده‌توانێ دنیا بگرێ به‌ڵکو ده‌توانێ بشیگۆڕێ . (کۆڵن ویڵسن)

* شمشێر هه‌ڵگرتن موهیم نیه ،‌ موهیم ئه‌وه‌یه بزانی ڕووی ده‌که‌یته‌کێ‌.(تێری پراتچێت)

* حوکمی پیاوانی ئایینی له‌ حوکمی شمشێر کاریگه‌رتره‌ . (شا چارڵسی یه‌که‌م)

* زه‌حمه‌تترین هونه‌ر هونه‌ری ژیانه‌.( ئه‌لبێر کامۆ)

* مێژوو یه‌عنی سیاسه‌تی ڕابردوو ، سیاسه‌تیش مێژوی ئێستایه.( ئیدوارد فریمان)

* ئازادی هه‌موو جارێک سه‌رکه‌وتن به‌ده‌ست ناهێنێت ئه‌مه‌شیه‌کێکه‌ له‌ ده‌رسه‌ تاڵه‌کانی مێژوو.(تایلۆر)

* ئه‌گه‌ر ده‌ته‌وێ جوان بیت ده‌بێ بزانی چۆن دایک و باوکێک هه‌ڵده‌بژێریت.(کاندیک بێرگان)

* بیر له‌وه‌ مه‌كه‌ره‌وه‌ ووڵاته‌كه‌تان چیتان بۆ ده‌كات ، بیر له‌وه‌ بكه‌نه‌وه‌ ، چی ده‌توانن بۆ ووڵاته‌كه‌تانی بكه‌ن . (جان.ف.كندى)

* ئێمه‌ ته‌نیا به‌رپرس نین له‌و كارانه‌ى كه‌ ده‌یكه‌ین ، به‌ڵكو به‌رپرسین له‌و كارانه‌ش كه‌نایكه‌ین . (مۆلێر)

*ڕێگه‌ى سه‌ربه‌خۆیى ده‌بێ به‌ قوربانیان خۆشبكرێت و به‌ خوێنیش بشۆردرێت .(غاندى)

* ڕاستى قوڕِسه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ هه‌ڵگرى كه‌مه‌. (بۆلاتۆ)

* ئازایه‌تى هه‌ندێجار له‌وه‌دایه‌ دانیشیت و بێده‌نگ بیت .(ونیستۆن چه‌رچڵ)

*حكومه‌ت ده‌بێ هه‌ژارانى خۆش بوێت چونكه‌ هه‌مووى ده‌ستكردى خۆینى .(بێڵ ڤاوگان)

* له‌ خوا ده‌ترسم و له‌وه‌ش كه‌ له‌ خوا ناترسێ .(سعدى شیرازى)

* زانست كانزایه‌كى پرِ داخراوه‌ كلیله‌كه‌ى به‌رده‌وام بوونه‌ .(چینى)

* ئه‌و خه‌ڵكه‌ش سه‌یرن..زه‌لام به‌ دیق و سیله‌وه‌ ده‌كوژن دوایى چه‌پكه‌ گوڵ له‌سه‌ر گورِه‌كه‌ى داده‌نیَن .(رۆی رۆجه‌رز)

* ماچكردنى پیاوى جگه‌ره‌خۆر عه‌ینه‌ن لێستنه‌وه‌ى ته‌پڵه‌كى جگه‌ره‌یه‌ . (هێلین ڕۆلاند)

* هیچ شتێك به‌ قه‌ده‌ر نه‌سیحه‌ت ئیسرافى تێدا ناكرێت .(ڕۆجی فۆکاوڵد)

* تۆ پرسیارم لێ مه‌كه‌ با منیش درۆت له‌گه‌ڵ نه‌كه‌م .(ئۆلیڤه‌ر گۆلد سمیث‌)

* ئاقڵ ئه‌وه‌یه‌ ئیستفاده‌ له‌ كه‌ریێتى خۆى بكات .( دی.ئێچ.لۆره‌نس)

* هاورِێ ئه‌و دوژمنه‌یه‌ هێشتا تورِه‌ ت نه‌كردووه‌.(جاک هاندی)

* مه‌زن به‌ ، به‌ تایبه‌ت له‌شتى بچكۆله‌دا .(فرانسیس خاڤیار)

* خه‌ڵك زۆره‌ ، مرۆڤ كه‌مه‌ مرۆڤ.(ڕۆبێرت زاند)

*پیاوى چاك هه‌میشه‌ ته‌نیایه‌ .(مارک توین)


هه‌رچی خۆت نه‌یکه‌ی بێ سووده‌ کاکه‌ ‌ به‌ ده‌ستـــــــی خه‌ڵکــــی مار بگــــری چاکه

له‌ نێو خاس و عام ئه‌م قسه‌ زۆره‌ ماڵـــــی خۆ نه‌ خــــۆر بۆ چه‌کمـــــه‌ بـــۆره

لێم روونه‌ گه‌ر تۆش نه‌بی به‌یارم به‌ یاری خـــــــودا ده‌ســــــازێ کــــارم

پیاو قه‌رزی کۆن وخزمی دووروڵات دێنێته‌وه‌ بیـــــر ،گه‌ر زۆری بـــۆ هات

به‌و که‌سه‌ ده‌ڵێن عاقڵ و وشیــار دوو جار له‌ جێیــــه‌ک پێوه‌ی نه‌دا مـــــار

تا ئاقڵ بیری کرده‌وه‌ له‌ کــــــــار شێت کاری خۆی کرد بژی هه‌زار جار

ترێ له‌ داری باش و کچ له‌ دایکی باش هه‌ڵبژێره‌. (په‌ندی چینی)
_
هاوسه‌رگیری وه‌ك ئه‌وه‌ وایه‌ بچیته‌ نێو بازاڕ ، تا پاره‌و پێداویستی و ویستت نییه‌ مه‌ڕۆ بۆ بازاڕ. ( چارلی چاپلی)
_
خانم جوانی تۆ ته‌نها چێژ به‌ چاو ده‌دات ، به‌ڵام جوانی ئه‌خلاق و تێگه‌یشتنی تۆ رۆح نه‌وازش ده‌کات. ( ڤۆڵتێر)
_
ژنان زۆر حه‌ز له‌ خه‌ڵوه‌ت کێشان ده‌که‌ن ، چونکه‌ ئه‌وان ته‌مه‌نی خۆیان دابه‌شی دوو و جله‌کانیان زه‌ربی دوو ومافی مێرده‌کانیان ز
ه‌ربی سێ ده‌که‌ن و په‌نجا ساڵیش به‌ته‌مه‌نی باشترین هاوڕێکانیان زیاد ده‌که‌ن. ( مارسل ئاشار )
_
هه‌بوونی ناکۆکی و ده‌مه‌قڕي له‌ په‌یوه‌ندی ژن و مێردایه‌تیدا ناچارییه‌ "مسۆگه‌ره‌" . (کلارك وان)

به‌راستی ئازاراوییه‌ که‌ له‌م دینایه‌دا که‌مترین بایه‌خ و پێزانین بۆ که‌سێك ده‌رببڕین که‌ ره‌نگه‌ زیاترین خۆشه‌ویستیمان بۆی هه‌بێت، هاوسه‌ر کلیلی سه‌رکه‌وتنی تۆیه‌. ( ریچارد کارلسۆن)

سةركةوتن خوا دةمانداتى ئيمةش بيويسته هةردوو دةستمان بةرزكةينةوة.

دةبى زؤر سةبرت هةبى,ياخود زوو بمرة.

زانست و زيرى,كانزايةكة باريزراوة.,

نانى خوراو زوو لة بير دةكرى ,.

باشتر واية بةريزيكى بجووك بيت نةك خزمةتكاريكى كةورة.

جاوى هةلخةلةتاو برة لة فرميسك.